چه گل هایی که در عطرسازی استفاده می شود
در صنعت عطرسازی از ترکیبات و مواد زیادی با حالتهای جامد و مایع استفاده میشود
که گیاهان و گلها نیز نقش بسیار مفیدی در ساخت عطر، ادکلن و اسپریهای بدن دارند.
گیاهان معطر انواع مختلفی دارند که دارای بوهای تند و یا ملایم هستند و هر کدام از این بوها مختص عطرهایی با رایحههای مختلف است.
برخی از این گیاهان به قدری معطرند که خود به تنهایی به یک عطر با برند معتبر تبدیل میشوند.
نقش گل ها در صنعت عطر سازی به تاریخچه استفاده از آن ها در این حوزه بر می گردد.
اولین عطرساز ثبت شده، زنی به نام تاپوتی بود که از ترکیب گل های معطر و روغن اقدام به تولید رایحه های مختلف می کرد.
با این حال، پیش از این تاریخ، عطرهایی توسط باستان شناسان در “جزیره آفرودیت” قبرس کشف شد که تصور می شود حدود ۴۰۰۰ سال قدمت دارند.
امروزه جهت استخراج اسانس گلها، از روشی به نام تقطیر استفاده می کنند که توسط تمدن عربی در قرن هشتم به کمال رسید.
گل رز یکی از اولین گل هایی بود که با استفاده از تقطیر عصاره آن گرفته شد و طی این فرآیند گلاب به عنوان یک عطر محبوب به وجود آمد.
پس از آن، هنر عطر سازی در سال ۱۲۲۱ به اروپا راه پیدا کرد،
جایی که راهبان ایتالیایی شروع به ایجاد دستور العمل های جدید خود کردند.
مجارستان برای ساخت عطر، روغن و عصاره گل را با الکل مخلوط کرد.
محصول نهایی بسیار شبیه عطری بود که امروزه ما از آن استفاده می کنیم.
ترکیبات تشکیل دهنده عطر
هر عطر از چندین ترکیب مختلف ساخته می شود که اسانس گل ها تنها بخی از آن است.
ترکیبات اصلی تشکیل دهنده عطر در زیر می آیند:
اسانس: اسانس عطرها همان بخشی است که بیشتر از گل ها گیاهان معطر می گیرند.
در واقع بخش اساسی عطر همین اسانس ها هستند. در ادامه این گل های مناسب عطرسازی را به شما معرقفی می کنیم.
مواد حامل: ماده حامل در رقیق کردن عطرها به نسبت مورد نظر کاربرد دارد.
مود افزودنی: این ترکیبات را برای افزایش ماندگاری عظرها به آن ها اضافه می کنند.
به زبانی سادهتر میتوان گفت گلهای خوشبو ما را خوشحال می کنند!
گلهای معطر به همان اندازه که از نظر عطر و بوی متفاوت هستند،
از نظر اندازه و شکل نیز متفاوت هستند.
برخی روی درختان در مناطق استوایی و برخی دیگر روی درختچهها رشد میکنند،
که تعیین کننده شخصیت و طبع و گروه روایح آمها میباشند.
دسته های مختلفی از گلها در عطرسازی وجود دارد که در این مقاله به چند مورد پرتکرار و مهم از آنها اشاره میکنیم:
1 – گل های سبز یا بهاری
2- گل های سفید یا حسی
۳- گل رز
۴-گل های پودری
۵ – گل های غیر معمول یا کمیاب
گلهای بهاری
گل های بهاری که به نام گلهای نوسازی نیز شناخته می شوند، طراوت، خودانگیختگی و نشاط را تداعی میکنند.
آنها از نت های سبز و گیاهی ساخته شده اند اما متأسفانه برخی از این گلها اگرچه بسیار معطر هستند،
عطر و بوی خود را به همین راحتی ارائه نمیدهند.
این دسته از گلها را گلهای بیصدا مینامند، مانند یاس بنفش، بودلیا، پیچ امین الدوله، زنبق دره، سنبل، سرنگا، نخود شیرین، ویستریا، گلهای اسکیت که کمی سبزتر هستند.
اگر عطرساز بخواهد رایحههای گلهای بیصدا را به دست آورد، باید این نتها را بازسازی یا بازتولید کند.
بنابراین هر عطرساز آن را به روش خود بازیابی میکند.
بازسازی طرح کلی یک عطر است، از حدود ده ماده تشکیل دهنده، مصنوعی و طبیعی تشکیل شده است.
برای مثال بدون این اثر، عطر Diorissimo از Dior (1956) که واقعاً نمونه ای از “Soliflore” است، هرگز اینگونه محبوب و پرفروش نمیشد.
نرگس
نرگس یا همان نارسیس گلی افسانهای در اساطیر یونانی است؛
او پسر جوانی بود که به زیبایی خود افتخار میکرد و به جوانانی که او را می پرستیدند، توجهی نداشت.
یکی از آنها، اکو، پری زیبایی بود که وقتی نارسیس را دید، یک دل نه صد دل عاشق او شد.
اما نارسیس چیزی از عشق نمیفهمید و دخترانی که عاشقش میشدند را مسخره میکرد.
سرانجام دخترکان از خدایان درخواست تنبیه نارسیس را کرده و خدایان خشمگین نارسیس را محکوم کردند
که عاشق انعکاس عکس خود در آب زلال یک برکه شود. او آنقدر آنجا ماند تا مرد و درست در محل ممرگ او نخستین گل نرگس رویید.
از آن پس نرگس به نمادی از خودخواهی تبدیل شد.
گل نرگس از اروپای مرکزی، شمال آفریقا و آسیا میآید.
کشورهای اصلی تولید کننده عبارتند از فرانسه، مراکش و مصر.
این گل به شدت مورد توجه عطرسازان است که عمدتا از آن در عطرسازی پرستیژ و همچنین در برخی از عطرهای گلی یا شیپر استفاده میکنند.
گلهای سفید
گل های سفید از زیباترین گلها بهشمار میروند.
بوی تند، عجیب و غریب و شیرین آنها در کمترین زمان یک اتاق را پر میکند.
گلهای سفید را گلهای حسی یا مخدر نیز مینامند، زیرا اغلب یک مولکول ایندول، یک نت طبیعی حیوانی، مشترک هستند؛
در اینجا به معروفترین آنها اشاره میکنیم
۱- یاسمن
۲- یلانگ یلانگ
۳- گاردنیا
۴- ماگنولیا
۵- شکوفه پرتقال
1 – گل یاسمن :
گل یاس یا یاسمن یکی دیگر از گلهای مناسب برای عطر سازی است.
این گل خوشبو را درست قبل از گرگ و میش صبح می چینند که رایحه آن ها در بیشترین مقدار خودش است.
بعد از چیدن گیاهان باید به سرعت تا قبل از این که رایحه اش محو شود اسانس آن را تهیه کرد.
گل یاس در بیش از 70 درصد عطرها استفاده می شود و گل های حاوی رایحه یاس معمولا قیمت بالایی دارند.
دلیل گران بودن آن این است که تنها یک دهم درصد از گل قابل تبدیل شدن به اسانس است. یاسمن رایحه ای دلنشین و شادی بخش دارد.
گلهای یاسمن در مناطق گرمسیری و به رنگ زرد و سفید یافت می شوند.
از آنجا که دارای رایحه وعطردلپذیری هستند، از یاسمن ها به طور گسترده ای در تولید عطر و لوازم آرایشی استفاده میگردد.
از گل های یاس خشک شده برای ساخت چای نیز استفاده می شود که دارای اثر بخشی بسیار خوب و آرام بخش مغز نیز می باشد.
یکی از دلایل استفاده از گل های یاسمن در صنعت ادکلن سازی، به ویژه ادکلن های زنانه این است که عطر این گل دارای قدرت پخش فراوانی است.
2 – یلانگ یلانگ یا گل خورشیدی
گل یلانگ یلانگ روی درختی بزرگ، سبز و پربرگ رشد میکند و شکل آن مانند یک ستاره بزرگ و ژولیده با گلبرگهای بلند است.
گلی بسیار عجیب و غریب با طبیعتی سرسبز و برونگرا است که آن سمت آتشفشانها (ماداگاسکار یا مایوت) را به ارث برده است،
یک سمت گلی انفجاری که رنگ زیادی به عطرها می دهد.
این گل زمانی برداشت میشود که گل سبز نازک، به زرد تغییر رنگ میدهد و نشانه آن است که به بلوغ بویایی رسیده است.
رایحه آن چیزی بین گل یاس و گل سرخ است. یلانگ یلانگ، با نتهای خامهای و گوشتیاش، یادآور مونوی خورشیدی است.
در عین حال که وحشی و مخدر است، بعد شهوانی و مست کننده دارد.
میتوانید یلانگ یلانگ را در عطر لیلانگ از مجموعه مشک سیلوین دلاکورت بیابید، عطر مشک خورشیدی با رایحههای گل سرخ، یاس و یلانگ یلانگ،
روی پایه وانیلی سالیسیلیک با لبخندی سرزنده و درخشان که توسط لیموترش آورده شده است.
3- گاردنیا
گاردنیا درختچهای کوچک با گلهای سفید بسیار معطر است که نگهداری از آن آسان است و میتواند در هر منطقهای چه سرد، چه گرمسیری گل بدهد.
از چین، ژاپن، فیلیپین، اندونزی، هند و کالیفرنیا گذر کرده تا به دست عطاران میرسد اما گاردنیا مطلق که از استخراج گل گاردنیا به دست میآید،
اصلا شبیه به بوی گل در حالت طبیعی خود نیست.
این به سادگی برای جداسازی استیرالیل استات استفاده می شود: نت سبز ریواس. عطرسازان از ترکیبات گاردنیا استفاده می کنند
که ترکیبات اصلی آن آکورد گل سفید است، نت های سبز همراه با مولکول هایی به نام تیگلات (از نت های قارچ).
4- مگنولیا
ماگنولیا درختی همیشه سبز و بسیار بزرگ از خانواده مگنولیاسه میباشد که بومی جنوب شرقی آمریکا و آسیای میانه است.
انواع Michelia alba برای عطرسازی جالب است.
از ماه می تا ژوئن و از آگوست تا نوامبر برداشت میشود، سپس گلها با تقطیر پردازش میشوند تا اسانس ماگنولیا بهدست آید.
این یک نت گلی است که دارای جنبه مهم مرکباتی است، طراوت لیمویی فوق العادهای دارد که با نتهای سبز رنگ آمیزی شده است.
سپس یک نمای گل آفتابی ملایم با لهجههای وانیلی آشکار میشود.
از برگهای آن نیز در عطرسازی استفاده میشود، حتی اگر استفاده از رایحه آن کمی سختتر از بوی گلها باشد.
5 – شکوفه پرتقال
شکوفه پرتقال که از درخت پرتقال تلخ بهدست میآید، یک درخت جادویی چندوجهی است
زیرا از یک شکوفه مواد اولیه مختلف را به طور همزمان بهدست میاید.
درخت پرتقال تلخ در ابتدا بومی شرق آسیا بود، اما اکنون در حوزه مدیترانه نیز کشت میشود
و تولید کنندگان اصلی شکوفههای پرتقال تونس و مراکش هستند.
ایتالیا، مصر و فرانسه نیز شکوفههای پرتقال تولید میکنند.
شکوفه پرتقال برای آکوردهای شیپر، آکوردهای شرقی یا روایح گل سفید ترجیح داده میشود.
اغلب برای بازسازی گلهایی مانند گاردنیا یا گل تیار استفاده میشود.
بیشتر اوقات، به عنوان یک نت قلبی وجود دارد که میتوان از آن برای برجسته کردن نتهای میوهای مانند زردآلو استفاده کرد.
گل رز
یکی از ارزشمندترین ترکیبات یک عطر خوب با رایحه گل ها از گل رز یا ملکه گل ها به دست می آید.
دو گونه اصلی رز که در صنعت عطرسازی استفاده می شوند یکی گونه Rosa Centifolia است که در جنوب فرانسه یافت می شود
و دومی هم همان گل محمدی معروف است. از اسانس گل محمدی به طور گسترده در صنعت عطرسازی و فرآورده های آرایشی استفاده می شود.
یک عنصر ضروری در بسیاری از عطر هایی است که مردم استفاده می کنند.
در صنعت عطرسازی این گل را همیشه قبل از طلوع خورشید برداشت می کنند؛ زیرا در این ساعت از شبانه روز رایحه قوی تری دارد.
Rosa Centifolia که در جنوب فرانسه و Rosa Damascene که در کشور های عربی یافت می شود،
دو گونه از رایج ترین گل های رز هستند که در ساخت عطر مورد استفاده قرار می گیرند.
استفاده از نت های گل رز در این صنعت، رایحه ای با طراوت و مسحور کننده عرضه می کند.
گلهای پودری
غبار، دوده، خاک و نشاسته؛ یا شاید هم کِرِمهای دست و صورت، محصولات آرایشی و زیبایی و پودر بچه، اینها محصولاتی هستند،
که رایحهشان یادآور بوی دلانگیز پودر است.
دقیقا مشخص نیست که مبدأ و سرچشمه اصطلاح «پودری» در جهان عطر، به کدام یک از این مواد و رایحه آنها اشاره میکند،
اما توافقی نسبی بر سر شباهت رایحهای که تداعی گر بوی پودرهای آرایشی یا پودر بچه است، وجود دارد.
در بسیاری از موارد، رایحه پودری به دلیل وجود گل زنبق یا گل بنفشه در ترکیب نتها ایجاد میشود.
البته، از زنبق انتظار چنین رایحهای وجود دارد که به توضیح مختصری درباره آنها میپردازیم؛
گل زنبق
گل زنبق که پیوندی نزدیک با اشرافیت، شکوه و تجمل دارد، گلی است زیبا، قد بلند و رنگارنگ با تنع رنگی فوقالعاده یافت میشود.
قدمت این گل زیبا با تاریخ گره خورده است، تا به آنجا که یونانیان باستان نقش هایى از آن را روى سنگهای قبر ترسیم مى کردند.
پادشاهان یونانى با اشکالى از گلهاى زیباى زنبق تاج خود را زینت بخشیده و شاخه هاى بریده آن را به یکدیگر هدیه میکردند.
زنبق که منشا نت پودری در عطرها است،
رایحه ای پودری، خشک و بدون شیرینی را به عطرها میبخشد،
بسیار ظریف و با لمسی سبک!! استنس زنبق اغلب برای آکوردهای گلدار پودری یا برای آکوردهای شرقی و یا چوبی استفاده میشود.
گل بنفشه
گل ها بنفشه از قدیم در صنعت عطر سازی بسیار محبوب بوده اند.
می توان گفت دلیل اصلی این محبوبیت رایحه های متنوع این گل هاست.
از گل بنفشه هم در عطر سازی و هم در داروسارزی استفاده می شود.
دو رقم Victoria Violet و Parma Violet از بنفشه بیشترین کاربرد را در عطرها دارند.
اسانس این گل بسیار اندک است و به همین دلیل امروزه به ندرت استفاده می شود.
کاشت این گل ها به قرن ها پیش و قدمت آن به یونان باستان در سال ۵۰۰ پیش از میلاد مسیح باز می گردد.
گل بنفشه بومی نواحی نیمکره شمالی است و بیشتر در جزایر هاوایی، کشور استرالیا و کوه های آند در آمریکای جنوبی مشاهده می شود.
گل های بنفشه دارای یک ماده شیمیایی به نام یونین هستند که حس بویایی را به طور موقت بی حس می کند.
از این رایحه در تولید چندین عطر، روغن و لوسیون استفاده می گردد.
در صنعت عطرسازی از مواد زیادی از جمله انواع گیاهان خوشبو، مرکبات معطر و گلها در تولید عطر، ادکلن، اسپری بدن و اسپری خوشبو کننده هوا استفاده میشود.
هر یک از این نوع عطرها، رایحه ویژه و متفاوتی دارند که برای استفاده در زمان و فصلهای خاصی مناسب هستند.
گردآوری : هفت رنگه